Савоб – инсонни қилган яхши-ёмон ишининг қаршилиги сифатида мукофот ёки жазо ўлароқ ўзига қайтиб бериладиган нарсадир.
Савоб сўзи яхшиликларда ҳам ёмонликларда ҳам қўлланилади, лекин қилинган яхши ишларга қаршилик бериладиган мукофот сифатида кўпроқ ишлатилади. “فَآتَاهُمُ اللَّـهُ ثَوَابَ الدُّنْيَا وَحُسْنَ ثَوَابِ الْآخِرَةِ ۗ وَاللَّـهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ – Аллоҳ уларга дунё савобини (қилган ишларини фойдасини/натижасини) ҳам берди, охиратни энг чиройли савобини (мукофотини) ҳам берди.” (Оли Имрон 3/148) ояти ҳам шунга ишорат қилади.
قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِّن ذَٰلِكَ مَثُوبَةً عِندَ اللَّـهِ ۚ مَن لَّعَنَهُ اللَّـهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ ۚ أُولَـٰئِكَ شَرٌّ مَّكَانًا وَأَضَلُّ عَن سَوَاءِ السَّبِيلِ
“Эй Муҳаммад! Айтгинки: “Аллоҳ ҳузурида жазоси (савоби) бундан ҳам ёмон бўладиганлар ҳақида сизларга айтиб берайми? Аллоҳ лаънатлаган, ғазаб қилган, баъзиларини маймунларга ва баъзиларини тўнғизларга айлантириб қўйган кимаслар ва тоғутга қуллик қилганлар бор-у, ана ўшаларнинг аҳволи жуда ҳам ёмон ва йўлдан қаттиқ адашган кимсалардир.” (Моида 5/60) ояти ҳам юқоридаги таърифга ишорат қилади.
Демак, бу сўзга Ўзбек тилида турлича маъно бериш мумкин; қилган ишидан оладиган ҳиссаси, қилган ишидан оладиган ҳақи, қилган ишининг натижаси, самараси, фойдаси ёки зарари.
Инсон бир яхшиликни Аллоҳ учун қилса, демак қилган ишини савоб ва мукофотини Аллоҳдан кутади. Агар Аллоҳдан бошқаси учун қилган бўлса, қилган ишига Аллоҳдан эмас, ким учун қилган бўлса ўша кишидан савоб кутилади. Шу сабабли ҳам бир амални инсонлар кўрсин, эшитсин, деб қилган бўлса, у инсонни қилган хайрли ишларига Аллоҳ савоб бермайди. Аксинча, кўзбўямачилик қилгани учун Аллоҳдан жазо олиши мумкин.
Самимий қуллар бўлишимизни Аллоҳдан сўраб қоламиз.
