АВЛИЁНИ ЁРДАМИ
Халқ орасида ҳурматга сазовор бир инсон орқали динни суиистеъмол қилиб фойдаланмоқчи бўлганлар, уни Аллоҳ билан инсонлар орасига жойлаштириб, бир томондан Аллоҳга ва бошқа бир томондан эса инсонларга хос бўлган хусусиятлари борлигини овоза қилишни бошлашади, у кишини инсонларни Аллоҳга яқинлаштирувчи ва воситачи деб танита бошлайди ва уни Аллоҳ билан инсонлар ўртасидаги бир воситачи илоҳ даражасигача олиб чиқади. Христианлар ҳам Исо алайҳиссаломни Аллоҳни ўғли, Макка мушриклари бут-санамларини Аллоҳни қизлари[1], ўзлари улуғ деб билган кишиларни эса Аллоҳни махсус севимли қуллари деб билишлари ҳам айнан шундай бошланган. Бундай кишилар Аллоҳни бир қиролга ўхшатишга уринишади ва Унга ўртадаги воситачи инсонлар орқалигина улашиб бўлишини овоза қилишади. Бунга ишонган кишилар эса, уларга шох томирларидан ҳам яқин бўлган Аллоҳга ўртада воситачилар қўйиб Аллоҳга мушрик бўлиб қолганини билмай ҳам қолишади. Кейин эса, ўша воситачини атрофида янгидан-янги динлар, бошқача эътиқод ва диний эксплуататсия ўртага чиқади.
Пир: Абдулқодир Гейлоний ҳазратлари бир шеърида шундай деганлар:
مُريدي إذا ماكان شرقاً ومغرباً
أغيثُه إذا ما صار ي أيِّ بلدةٍ
Муридим бўлса гар хоҳ шарқ-у ғарбда,
Етарман қай юртда бўлса ҳам имдодга.[2]
Байиндир: демак, сизлар Абдулқодирни Аллоҳни ўрнига қўйиб олибсизлар. Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:
أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ ۗ أَإِلَـٰهٌ مَّعَ اللَّـهِ ۚ قَلِيلًا مَّا تَذَكَّرُونَ ﴿٦٢﴾
Қийин аҳволга тушиб қолган бири ёрдам истаганида унга жавоб қайтариб ундан муаммони олиб ташлаган, сизларни ер юзининг ҳукмронлари қилиб қўйган ким? Аллоҳ билан бирга яна бошқа бир илоҳ борми? Билимингиздан нақадар оз фойдаланяпсиз.!” (Намл 27/62)
Бошингизга бир мушкул иш тушиб қолганда сизларга ёрдам бериши учун Абдулқодирга дуо қилаётган бўлсангиз, демакки, сизлар учун Аллоҳ иккинчи ўринда экан.
Пир: Абдулқодирга ишонмайдиган бўлсанг, энди бизни сен билан гаплашадиган гапимиз йўқ.
Байиндир: Абдулқодирга ишониш имоннинг нечанчи шарти? Менимча, бу ва бу каби инсонлар ҳақида аксарият маълумотлар уйдирма гаплар. Ўқиб берган шеърингиз ҳам ана шундай уйдирилган нарса. Аллоҳни пайғамбари номидан ёлғон-уйдирма ҳадис тўқиб чиқарганлар, нима учун Абдулқодир номидан шеър тўқиб чиқармасинлар?
Агар ҳозир Абдулқодирни ўзи ёнимга келиб мана шу шеър мени шерим деб айтиб берса ҳам, бунда мен билмаган нимадир бор шекилли деб тараддудга тушмасдан уни ўзини ҳам рад қилган бўлар эдим. Чунки, биз мусулмонлар Абдулқодирдан эмас, Аллоҳни китоби бўлмиш Қур’ондан ҳисоб-китоб қилинамиз.
[1] Тафсир ат-Тобарий, Байрут 1512/1992, 11-ж, 519- саҳифа, Нажм 19- оят.
[2] Бу шеър Нурчи тариқатининг лидери Саид Нурсини Сиққаи Тасдиқи Қолби номли асарида келтирилган. 2-ж, 2083- саҳифа.