Савол: Бир дўстим амаки билан урушиб қолибди. Кейин дадаси эшитиб, маст ҳолатида дўстимни “оқ қилдим” дебди. Энди, дўстим оқ бўладими?
Жавоб: Аллоҳга осий бўлмайдиган ишларда ота-онасини норози қилиш, уларни дилини оғритиб безор қилишнинг ўзи оқ бўлганга киради. Оқ қилдим деб айнан сўз билан айтиш шарт эмас. Маст ҳолатида айтса ҳам ўтаверади. Маст бўлмаган ҳолатида айтмаганини сабаби, оталар осонликча боласидан норози бўлавермадйи, оқ қилдим айтолмаяди. Лекин, ичи оғриб юраверади. Аллоҳ сақласин.
Амакилар биз учун ота ва бободан кейинги энг ҳурматга лойиқ яқин кишилар ҳисобланади. Уларга ҳамжуда чиройли равишда муомала қилиш керак. Дўстингиз гарчи ҳақли бўлса-да, аввало амакисидан, кейин отасидан кечирим сўраши керак. Ҳам амакисини, ҳамда отасини норози қилиш оқланадиган иш эмас. Аллоҳга шерик қўшишга буюрмаган, куфр ва нифоққа мажбур қилмаган, катта гуноҳларни қилинишини талаб қилмаган ҳолатларда доим отага итоат қилиш керак. Гуноҳ ишларда итоат қилинмаса-да, барибир уларни дилини оғритадиган сўз ва ҳаракатлардан эҳтиёт бўлиш керак, энг чиройли шаклда муомала қилиш керак (Исро 17/23-26, Луқмон 31/15). Отанинг маст бўлиши бу ўзининг зиёнига. Ичадиган отани дилини оғритиш деган нарса йўқ. отала ким ва қандай бўлишидан қатъий назар, улар билан чиройли ҳаёт кечириш, бола сифатида хизматини қилиш, уларни ҳурмат қилиш фарзандлик бурчимиздир. Отаси кофир ёки мушрик бўлган тақдирда ҳам, улардан воз кечиб ташлаб кетиб бўлмайди. Агар ота боласини, кофирлик ёки мушрик бўлмагани учун уйидан ҳайдаб чиқармагунча, ҳеч бир бола отасини ташлаб кетишга ҳаққи йўқ. Бу Иброҳим алайҳиссалом ҳаётидан олинган братдир (Марям 19/46-47).
