Савол: Рўзадор инсон бировни сўкса ёки дилини оғритадиган ҳақсиз сўз ва ҳарактни амалга оширса рўзаси бузиладими?
Жавоб: Агар рўзадор бўла туриб, жаҳолатдан ва ёлғондан ва дил озорликдан ўзини тиймаган бўлса, демак у кишининг тутган рўзаси фақатгина кун бўйи оч қолганидан иборат бо’либ қолиши мумкин. Аллоҳ таоло рўза тутишни фарз қилган оятида шундай марҳамат қилади:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
“Эй мўминлар! Тақволи бўлишингиз (ёмонликлардан тийилиб-сақланишингиз) учун сизлардан илгари ўтганларга фарз қилингани каби сизларга ҳам саноқли кунларда рўза тутиш фарз қилинди…” (Бақара 2/183)
Бу оятга кўра, рўза тутилишининг асосий сабаби гуноҳлардан сақланиб тийилиш ва тақвога эга бо’либ олишдир.
Пайғамбар алайҳиссалом бу оятни шундай тушунтириб берган:
“Кимки ёлғон гапиришни, ёлғонга кўра иш тутишни ва жаҳолатни тарк қилмаса, (билсинки) Аллоҳ унинг емай ичмай оч қолишига (рўза тутишига) муҳтож эмасдир.” (Бухорий 1903)
Ёлғон гаплар орасида энг ёмони ғийбат, чақимчилик, туҳмат, ҳақорат ва сўкишдир. Бундан ташқари:
“Сизлардан бирингиз рўзадор ҳолида тонг оттирса ёмон гап гапирмасин ва жоҳиллик қилмасин. Агар бошқаси уни сўкса ёки у билан жанжаллашмоқчи бўлса: “Мен рўзадорман, мен рўзадорман”, деб жавоб берсин” деган маънодаги ҳадиси ҳам бор. (Бухорий 1894, Муслим 1151) Ҳофиз ибн Ҳажар бу ҳадисдаги жаҳолатни “ бақириб гапириш ва дилозорлик” деб очиқлаган.
Яна бир ҳадисда: “Қанча-қанча рўзадорлар борки, уларнинг тутган рўзалари фақатгина очлик-сувсизликдан иборатдир. Қанча-қанча қоимлар борки, уларнинг қиёми фақатгина уйқудан қолишдан иборатдир.” (Ибн Можа 1690)
