Лайл сураси[1]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
Яхшилиги чексиз, эзгулик ва неъмат улашувчи – Аллоҳ номи билан.
92:1
وَاللَّيْلِ إِذَا يَغْشَىٰ
Онт бўлсин; қоплаб олаётган кечага,
92:2
وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّىٰ
Намоён бўлаётган кундузга,
92:3
وَمَا خَلَقَ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَىٰ
Эркагу аёлни яратган зотгаки,
92:4
إِنَّ سَعْيَكُمْ لَشَتَّىٰ
Ишларингиз фарқли-фарқлидир.
92:5
فَأَمَّا مَنْ أَعْطَىٰ وَاتَّقَىٰ
Кимки саховатли бўлса ва гуноҳлардан сақланса,
92:6
وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَىٰ
Ва энг гўзал сўз (Қуръон)ни тасдиқласа,
92:7
فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْيُسْرَىٰ
Уни қулайликка[2] муяссар қиламиз.
92:8
وَأَمَّا مَنْ بَخِلَ وَاسْتَغْنَىٰ
Ким бахиллик қилса ва ўзини беҳожат деб билса,
92:9
وَكَذَّبَ بِالْحُسْنَىٰ
Ва энг гўзал сўз (Қуръон) ёлғонга чиқарса,
92:10
فَسَنُيَسِّرُهُ لِلْعُسْرَىٰ
Уни энг қийинликка[3] муяссар қиламиз.
92:11
وَمَا يُغْنِي عَنْهُ مَالُهُ إِذَا تَرَدَّىٰ
(Жаҳаннамга) тушганида унга мол-давлати асқотмайди.
92:12
إِنَّ عَلَيْنَا لَلْهُدَىٰ
Тўғри йўлни кўрсатиб қўйиш Бизнинг зиммамиздадир.
92:13
وَإِنَّ لَنَا لَلْآخِرَةَ وَالْأُولَىٰ
Охират ҳам дунё ҳам Бизникидир.
92:14
فَأَنْذَرْتُكُمْ نَارًا تَلَظَّىٰ
Сизларни алангали жаҳаннамдан огоҳлантириб қўйдим.
92:15
لَا يَصْلَاهَا إِلَّا الْأَشْقَى
Унга фақат энг бадбахт (кимсалар) киради;
92:16
الَّذِي كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ
(Қуръонни) ёлғонга чиқарган ва (ундан) юз ўгирган (кимсалар киради)[4].
92:17
وَسَيُجَنَّبُهَا الْأَتْقَى
(Гуноҳлардан) сақланган – тақволилар ундан йироқ қилинади[5].
92:18
الَّذِي يُؤْتِي مَالَهُ يَتَزَكَّىٰ
Ундай киши мол-мулкини (Аллоҳ йўлида ўз жойига) бериб покланади,
92:19
وَمَا لِأَحَدٍ عِنْدَهُ مِنْ نِعْمَةٍ تُجْزَىٰ
ва унда бировга қилинган яхшиликда мукофот кутиш йўқдир.
92:20
إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِ الْأَعْلَىٰ
Уни истаги буюк Раббининг розилиги холос[6].
92:21
وَلَسَوْفَ يَرْضَىٰ
У яқинда мамнун бўлади[7].
[1] Лайл сураси, Маккада тушган, 21 оят. Тушиш тартиби 9, ёзилиш тартиби 92.
[2] Бу оятдаги қулайлик – жаннатга, жаннатда қулайлик ва осуда ҳаёт кечиришга ишорат қилган бўлиши мумкин. Зеро, жаннатда машаққатли ва захматли ҳаёт йўқ.
[3] Оятдаги қийинлик – жаҳаннамга, жаҳаннамдагиқийин ва машаққатли ҳаётга ишорат қилган бўлиши мумкин. Зеро, жаҳаннамда қулай ва осуда ҳаёт йўқ. Унга кирган инсон хор ва разил бўлади (Оли Имрон 3:192).
[4] Қуръон оятларидан бир оятни қабул қилмаган киши Қуръонни қабул қилмаган киши билан бир хил бўлади. Битта оятни ҳукмига ёлғон муносабат билдирган киши Қуръонни барча ҳукмларига нисбатан ёлғон муносабат билдирган киши билан бир хил бўлади ва кофир бўлади. Зеро, куфр – ҳақни беркитиш, ҳақни тан олмасликдир. Шайтон Аллоҳни ҳам, охиратни ҳам, фаришталарни ҳам инкор қилмаган, жаннат ва жаҳаннамни ҳам инкор қилмаган. Лекин, Аллоҳнинг битта амрига итоат қилмади ва қайсарлик қилди. Айнан мана шу битта иши учун кофир бўлди (Аъроф 7:11-18). Демак, Аллоҳнинг сўзи бўлган Қуръон оятларидан биттасини қабул қилмаслик ҳам кофирлик дегани бўлади.
[5] (Нажм 53:31-32)
[6] Яъни, ҳақиқий саховатли инсонлар бировга қилган яхшилиги ортидан ҳатто миннатдорчилик ҳам кутмайди. Фақатгина роббининг розилигини умид қиладилар. Ўхшаш оят: Инсон 76:9.
[7] Ҳаққо 69:21, Ғошия 88:9, Фажр 89:28.