Инфитор сураси[1]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
Яхшилиги чексиз, эзгулик ва неъмат улашувчи – Аллоҳ номи билан.
82:1
إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ
Осмон ёрилганида[2],
82:2
وَإِذَا الْكَوَاكِبُ انْتَثَرَتْ
Юлдузлар сочилганида,
82:3
وَإِذَا الْبِحَارُ فُجِّرَتْ
Денгизлар тоширилганида[3],
82:4
وَإِذَا الْقُبُورُ بُعْثِرَتْ
Қабрлар бўшатилганида[4],
82:5
عَلِمَتْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ وَأَخَّرَتْ
Ҳар ким (дунёдалигида охирати учун)нималар тайёрлаб қўйганини ва нималарни (қилмай) ортда қолдирганини билиб олади[5].
82:6
يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ
Эй инсон! Саховатли Раббингга нисбатан сени алдаб қўйган нарса нима?
82:7
الَّذِي خَلَقَكَ فَسَوَّاكَ فَعَدَلَكَ
У сени яратди, сени шакллантирди ва қадди-қоматингни мувозанатли қилган У ахир![6]
82:8
فِي أَيِّ صُورَةٍ مَا شَاءَ رَكَّبَكَ
Сени Ўзи муносиб билган суратда шакллантирди![7]
82:9
كَلَّا بَلْ تُكَذِّبُونَ بِالدِّينِ
Йўқ! Сизлар динни (сарҳисоб кунни) ёлғон деяпсизлар[8].
82:10
وَإِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَافِظِينَ
Албатта, тепангизда кузатувчилар бор[9].
82:11
كِرَامًا كَاتِبِينَ
(Улар) ҳурматли ёзувчилардир.
82:12
يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ
Улар нима қилаётганингизни билиб туради[10].
82:13
إِنَّ الْأَبْرَارَ لَفِي نَعِيمٍ
Албатта, яхшилар неъматлар ичра (қолади).
82:14
وَإِنَّ الْفُجَّارَ لَفِي جَحِيمٍ
Ва , албатта, ёмонлар жаҳаннамда (қолади).
82:15
يَصْلَوْنَهَا يَوْمَ الدِّينِ
Унга сарҳисоб куни кирадилар.
82:16
وَمَا هُمْ عَنْهَا بِغَائِبِينَ
Улар ундан (ҳеч қайерга қочиб) йўқ бўлолмайди.
82:17
وَمَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ
Сарҳисоб куни нима эканини қаердан билардинг?
82:18
ثُمَّ مَا أَدْرَاكَ مَا يَوْمُ الدِّينِ
Ҳа! Сарҳисоб куни нима эканини қаердан билардинг?
82:19
يَوْمَ لَا تَمْلِكُ نَفْسٌ لِنَفْسٍ شَيْئًا ۖ وَالْأَمْرُ يَوْمَئِذٍ لِلَّهِ
У кунда ҳеч бир киши бошқаси учун бирор нарса қилишга эга бўлмайди. Ўша куни барча иш Аллоҳга тегишли (бўлади)[11].
[1] Инфитор сураси, маккада тушган, 19 оят. Тушиш тартиби 82, ёзилиш тартиби 82.
[2] Ўхшаш оятлар: Маориж 70:8, Раҳмон 55:37.
[3]Инсонлар ердан қайта яратилиб чиқарилишидан олдин ер сув остида қолади. Шундан сўнг, Одам алайҳиссалом яратилган муҳит яъни, шилимшиқ ва чиритиб тайёрланган лой муҳити пайдо бўлади. Ўликларни баданларидан қолган ва уларни барча хусусиятлари мужассам бўлган зарралари худди экин майдонига сепилган уруғлардек бўлиниб, аста-секин ривожланиши ва қайтадан яратилиш бошланади. Қўшимча маълумот учун қаранг: Маориж 70:4 ва давоми, Қоф 50:4, Луқмон 31:28, Аъроф 7:129.
[4] Яъни, қабрдаги ўликлар қайтадан яратилиб ер юзига чиқарилганида.
[5] … (Ясин 36/12)
[6] Инсон онасини қорнида эканида инсон шаклини берган ҳам Аллоҳ, унга инсоний хусусиятлар ташувчи руҳни берган ҳам Аллоҳ.
[7] Шаъа = شاء феълининг ўзаги – “нарсани пайдо қилиш”, “бор қилиш”, маъноларини билдирувчи “шайъ = شيء = нарса”дир. (Муфрадот). Аллоҳ бирон нарсани пайдо қилиб бор қилиши – Ўзи қўйган қонун-қоида ва ўлчовларига кўра керакли қилиб қўйган нарсаларни қилиши билан ҳосил бўлади.
Аллоҳ таолони Бариъ сифати бўлиб, ҳар бир ярагтан нарсасини фарқли яратади, деган маънони билдиради. [2 *] Аллоҳ “ри оне” унвонига эга; ҳар бири бошқача нарсаларни яратади. Шунинг учун ҳар бир кишининг тузилиши бошқалардан фарқ қилади.
[8] Дин сўзи билан дайн сўзи маъно жиҳатидан ҳам ҳарфлари билан ҳам бир-бирига жуда яқин ва боғлиқ. Чунки, дин – ким нимага ҳақли бўлса ана ўша ишни қилиши ва ўз ҳаққига эга бўлишидир. Дайн эса – ким мукофотга ҳақли бўлса мукофот, жазога лойиқ бўлса жазо олиши деган маъноларни билдиради. Қиёматда кимга нима муносиб эканини фақат Аллоҳ ҳал қилади.
[9] Бу оятга “Бироқ, тепангизда (сиз ҳақингиздаги ма’лумотларни) эҳтиёткорлик билан сақлаб қолувчилар бор.” деб маъно берса ҳам бўлади.
… (Раъд 13/11)
[10] Инсонни икки тарафидаги фаришталар инсонларни қилган ишларнии билиб туришади. Қалбидаги нарсани эса Аллоҳдан бошқа ҳеч ким билмайди. Чунки ғайбни фақат Аллоҳ билади. … (Қоф 50/18)
[11] Сарҳисоб кунда ёлғиз ҳукмрон ҳам Аллоҳнинг ўзи, подишоҳ ҳам ўзи, ҳукм берувчи ҳам ўзи, шафоат эгаси ҳам ўзи (Фотиҳа 1:4, Бақара 2:254, Луқмон 31:33, фатир 35:18, Зумар 39:44.